Posted on March 11, 2014

Online Δημοσιογραφία [part I]

Όπως σωστά αναφέρεται και στην wikipedia ο ακριβής ορισμός της online ή αλλιώς ψηφιακής δημοσιογραφίας παρουσιάζει ένα τεράστιο εύρος ερμηνειών με πολλά σημεία να αποτελούν αντικείμενα συζητήσεων και διαφωνιών μεταξύ των εμπλεκομένων.

Παρόλα αυτά στο διαδίκτυο της ηλεκτρονικής συμμετοχής [web 2.0 = social networks, e-participation platforms etc] έχουμε ήδη μία μεγάλη προϊστορία παραδειγμάτων.

Πέραν των πολλών δομικών και περιφερειακών στοιχείων που απαρτίζουν την ψηφιακή δημοσιογραφία, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία είναι η συμμετοχή των ίδιων των πολιτών τόσο στην ανάδειξη της πληροφορίας όσο και στην ερμηνεία αλλά προφανώς και στην διακίνηση της.
Διότι η αναπαράσταση ενός γεγονότος λεκτικά, η περιγραφή του δηλαδή, αναπόφευκτα φέρει την δυνατότητα μίας έντεχνης ή και αδέξιας ερμηνείας του πεπραγμένου.

Ένα γεγονός αναδεικνύεται τόσο με την αναφορά του όσο και με την δυναμική της αναδημοσίευσης του λαμβάνοντας ώθηση από την πληθώρα σχολίων που αναμενόμενα θα προκαλέσει.
Σκεφτείτε λοιπόν τι γίνεται όταν η ερμηνεία που ανέφερα διακινείται με πλήθος σχολίων αμφίβολου πνεύματος, από λογαριασμούς αμφίβολης διακριτής αντιστοιχίας σε χρήστη και στην υπηρεσία της ..ατάκας.
.
Συχνά δε, όταν η παρουσίαση γίνεται μέσα από τους χώρους του micro blogging όπως το facebook ή το twitter όπου δε μπορεί να υπάρξει μία ευρεία ανάλυση του θέματος, παρατηρείται μία επιδεικτική ανάδειξη συγκεκριμένης οπτικής του γεγονότος. Θίγονται δηλαδή συγκεκριμένες όψεις και δεν αναφέρονται άλλες οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν πιθανότατα διαφορετικές αντιδράσεις.
Αυτός άλλωστε είναι ο ομιχλώδης τόπος των media, όπου δεν λαμβάνουμε όλο το πακέτο της πληροφορίας αλλά μόνον αυτό στο οποίο θέλουν οι διακινητές να εστιάσουμε είτε επειδή αυτό θεωρούν πιο σημαντικό είτε επειδή αυτό αποφασίζουν να θεωρήσουμε οι υπόλοιποι ως σημαντικό.

Δεν είναι άλλωστε λίγες οι φορές που απομονώνεται μία φράση από ένα ολόκληρο κείμενο και ακολούθως αυτή η φράση διακινείται στα social media ως η απόλυτη υπερσημαντικότητα αποκόπτοντας με αυτό τον τρόπο όλο το υπόλοιπο κείμενο το οποίο πιθανότατα διευκρινίζει τον πραγματικό λόγο ύπαρξης της φράσης.
Διότι όλα ερμηνεύονται σε σχέση με το περιβάλλον τους. Κι αυτό αποτελεί εργαλείο επιθετικής δράσης.

Αναπόφευκτα δε, όσο πιο πολύ καιρό βρίσκεται κανείς στο web και όσο περισσότερα κατεβατά κειμένων έχει διαβάσει, τόσο περισσότερο έλκεται από την δυναμική της λιτής αναφοράς, παραβλέποντας πως μία λιτή περιγραφή πιθανότατα καταλήγει λειψή ή και παραπλανητική.

Αυτός είναι και ο λόγος που ειδικά στο twitter με την τεράστια δυναμική των hashtag κάθε είδηση βάζει φωτιά στο timeline ειδικά όταν αφορά ανθρωπιστικά, κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά άλλα και άλλα θέματα.

Η ανάδειξη της σημαντικότητας όχι τόσο της πληροφορίας αλλά ενός συγκεκριμένου τμήματος αυτής αποτελεί το πιο σύνηθες ιστορικό στην διαδικτυακή ενημέρωση.

Μιλάμε πλέον για μία «εξέλιξη» στην Βιομηχανία της Κατασκευασμένης Εντύπωσης, παλαιόθεν δομικό στοιχείο της παραδοσιακής δημοσιογραφίας η οποία έχει συγχωνευθεί με την έννοια των media κατά ένα τραγικά μεγάλο ποσοστό, σε Βιομηχανία Κατασκευασμένης Ενόχλησης.

Τα στάδια: Δημοσίευση – Ενεργοποίηση – Κινητοποίηση είναι απαρέγκλιτης πορείας και κάπου εκεί γεννάται μία σωρεία κακών πρακτικών οι οποίες media-κά δικαιολογούνται μεν αλλά χωρίς αυτό να σημαίνει πως καθίστανται και ανεκτές.

Διότι στο διαδίκτυο η ενημέρωση που μας επιβάλλεται θεωρείται spam. Μη ζητούμενη επικοινωνία δηλαδή.
Κι είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε χρήστη να ενεργοποιήσει δυνατότητες είτε για να επισημάνει την ενόχληση είτε για να προφυλαχθεί από αυτή.

Στο tweetdeck φερ’ειπείν που χρησιμοποιώ εγώ για την συμμετοχή μου στο twitter έχω την δυνατότητα απόκρυψης [mute] λογαριασμών αλλά και hashtag όταν αποφασίζω πως ενοχλούμαι από μία διαρκή παρουσία που τελικά κρίνω πως μου επιβάλλεται.
Όπως παράλληλα έχω την δυνατότητα να επισημάνω την ενόχληση μου, δικαίωμα απολύτως δημοκρατικό στα πλαίσια της ελευθερίας λόγου, χωρίς να φοβάμαι πως θα διωχθώ με οποιονδήποτε τρόπο για αυτό.

Εν κατακλείδι, η πληροφορία και η ερμηνεία μία πληροφορίας όταν επιβάλλονται είναι μη ζητούμενη επικοινωνία, άρα εν δυνάμει ενοχλητική και απορριπτέα και η online δημοσιογραφία παύει να είναι δημοσιογραφία όταν στηρίζεται σε αμφίβολης βαρύτητας αναδημοσιεύσεις οι οποίες το μόνο που κατορθώνουν είναι να μεταμορφώσουν την δυναμική της κινητοποίησης σε πραγματικότητα αφόρητης όχλησης [η οποία προσωπικά πάντα με υποψιάζει για δόλο].

2 Responses to “Online Δημοσιογραφία [part I]”

  1. Stelios Ioannou says:

    Καλημέρα Ειρήνη
    Δυο μικρές παρατηρήσεις:
    1. Η συγκεκριμένη οπτική γωνία του καθενός, η οποία παρουσιάζεται μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό και τη διαφοροποίηση της δημοσιογραφίας των πολιτών από εκείνη των επαγγελματιών. Η κάλυψη του θέματος/ειδησεογραφίας στην πρώτη επέρχεται από το άθροισμα των πολλών διαφορετικών (απροσδιόριστων αριθμιτικά) οπτικών, ενώ στη δεύτερη από τη μοναδική παρουσίαση της θεματολογίας από ένα ειδικό σε ένα μέσο (μερικών ειδικών σε μερικά μέσα).
    2.Το θέμα της διασταύρωσης των πληροφοριών στα κοινωνικά δίκτυα, αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη πρόκληση για τη δημόσια σφαίρα γενικότερα και για την δημοσιογραφία ειδικότερα.
    Υπάρχει σειρά δημοσιεύσεων σε διάφορα πανεπιστήμια αλλά και ομάδες πανεπιστημίων (δες Neman Lab) για το θέμα

    Βλέποντας το video σου για την online εκπαίδευση (πολύ καλό) δεν τις δυνατότητες που σου δίνει το iTunesU (πλατφόρμα της apple που δουλεύει και σε windows για την online εκπαίδευση) και παρέχει πρόσβαση σε μεγάλα πανεπιστήμια (Harvard, Columbia, MIT κλπ κλπ).

    Ευχαριστώ για την προσοχή. Πολύ καλή δουλειά

    Στέλιος (http://gr.linkedin.com/in/steliosioannou)

  2. eirini says:

    Δεν διαφωνώ με όσα αναφέρετε. Άλλωστε το θέμα της online δημοσιογραφίας είναι τεράστιου εύρους. Για αυτό και πρόσθεσα στον τίτλο Part I.
    Στην συγκεκριμένη ανάρτηση ήθελα να θίξω το πώς η διάθεση για ενημέρωση καταλήγει ενόχληση [aka spamming] επιβάλλοντας κάποιες φορές συγκεκριμένες οπτικές.

    Καλημέρα και ευχαριστώ πολύ!